NATO zirvesiyle Ankara-Washington hattında Afganistan mutabakatı sağlandı. Stoltenberg, "Türkiye'nin Afganistan'da kalacak mı" sorusuna "Konuyu çalışıyoruz, Türkiye kilit rolde" diye yanıt verdi. 79 maddelik zirve bildirisini açıklayan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, ittifak üyelerinin Amerikan güçlerinin Afganistan’dan çekilmesinden sonra Kabil Havalimanı’nın kim tarafından korunacağı konusunda bir karar veremediklerini belirtti.

NATO’nun geçiş döneminde Hamid Karzai Havalimanı’na fon sağlama sözüne bağlı olduğunu ve Türkiye’nin de burada kilit rol oynayacağını vurgulamasının ardından dikkatler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden arasındaki görüşmeye çevrildi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’nın Biden’la yaptığı 50 dakikalık görüşme sonrasında ise Ankara’nın, NATO ittifakının başını çeken Amerika ile Afganistan konusunda  mutabakata vardığı ortaya çıktı. Erdoğan, görüşme sonrası "Afganistan’dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle belirli bir desteğin verilmesi isteniyorsa, Amerika’nın vereceği destek önem arz ediyor. Afganistan’da Pakistan’ı da, Macaristan’ı da yanımıza alabiliriz. Şu an itibariyle bir mutabakat söz konusu. Bir sıkıntı söz konusu değil" ifadelerini kullandı.

Peki bu ne anlama geliyor? Ankara’nın Kabil Havalimanı’nın işletmesini sağlama ve güvenliğini koruma konusunda Washington yönetimiyle anlaştığına dikkat çeken uzmanlar, Türk askerine Afganisan’da yeni bir misyon yükleneceğine vurgu yapıyor.

Türkiye’nin NATO daimi temsilciliği görevinde de bulunmuş olan emekli büyükelçi Fatih Ceylan DW Türkçe'ye, "NATO zirvesi bildirgesinden ve Erdoğan’ın açıklamalarından anlıyoruz ki; NATO kuvvetleri Afganistan’dan çıkacak. Kabil Havalimanı’nın bakım ve işletilmesi konusunu NATO çatısı altında düşünmek mümkün değil. Türkiye’ye fon sağlanacak, lojistik destek verilecek. Türk askerinin orada yapacağı görevi NATO’yla ilintili bir görev olarak düşünmemek lazım. Türkiye’nin Afganistan’la imzalayacağı ikili bir anlaşma çerçevesinde askerin oradaki varlığına meşru bir zemin yaratılabilir" değerlendirmesinde bulundu.

HP Eskişehir Milletvekili Çakırözer, Erdoğan'ın sözlerine tepkisini şöyle dile getirdi:

“Bütün yabancı güçler Afganistan’dan çıkıyor. Avustralya ve birçok ülke büyükelçiliklerini dahi kapatıyor. Türkiye ise ‘Biz kalacağız’ diyor. Niçin? Yeni ABD yönetimiyle, Biden ile arayı düzeltmek için. Karar herkesten önce onlara bildiriliyor, ‘Mutlu oldular, memnun oldular’ deniyor. Biden mutlu olsun diye, yüzlerce belki binlerce askerimizin ve sivilimizin hayatını riske atabilecek büyük bir karar alınıyor. Hem de Gazi Meclisimiz ile danışma ihtiyacı, onay alma ihtiyacı dahi duyulmadan bu büyük risk üstleniliyor.”

“TALİBAN İSTEMEZKEN BU ISRAR NEDEN?”

Afganistan’da yaşanan iktidar savaşında kontrolü eline geçiren radikal Taliban güçlerinin ülkede hiçbir yabancı güç istemediğine dikkat çeken Çakırözer şunları söyledi:

“ABD yönetimi terör örgütü diye nitelediği radikal Taliban güçleri ile bir anlaşma yaptı, Afganistan’dan çekiliyoruz sözü verdi. Taliban da ‘Tüm yabancı güçler ülkeden çıkmalı’ koşulunu getirdi. İstanbul’da toplantı yapılacaktı, Taliban’ın bu koşulu yüzünden gerçekleşmedi. Mevcut Afgan hükümeti ile Taliban arasında da bundan sonra sürecin nasıl yürütüleceğine ilişkin bir anlaşma yok. Taliban hiçbir yabancıyı istemezken, ortada bu kadar çok belirsizlik varken Erdoğan yönetiminin ‘İlle de biz kalacağız’ diye acele etmesini anlamak güç. Ama bunun sonucu orada görev yapacak asker ve sivil unsurlarımızın güvenliğini tehlikeye sokabilir.”